Ferrara, Emilia-Romagna

Castello Estense is een van de populairste en belangrijkste bezienswaardigheden van Ferrara. Het is een paleis en burcht ineen, compleet met slotgracht, ophaalbrug en wachttorens. Het kolossale, vierkante kasteel werd in 1385 gebouwd als woonplaats van de familie d’Este. Deze adellijke dynastie zwaaide ruim 300 jaar de scepter in Ferrara en zorgde voor grote bloei. In de burcht zit tegenwoordig een museum en een kantoor van de VVV. Een ideaal startpunt voor je stedentrip dus! Binnen bewonder je veel rijke versieringen, zoals plafond- en muurschilderingen. Overigens is het in de kelder van de burcht minder luxe. Dit was de voormalige gevangenis, waar politieke tegenstanders werden opgesloten. Neem hier zeker een kijkje tijdens je bezoek aan het museum in de burcht.

Een ander imposant bouwwerk in Ferrara is de kathedraal van San Giorgio. De kathedraal staat aan het Piazza Trento Trieste, het mooiste plein van de stad. Ook de zijkant van de kathedraal valt op, door zijn bogen en kleurrijke gebouwtjes. Hier kleven namelijk allerlei winkeltjes tegen de kathedraal aan. Deze combinatie van kerk en commercie gaat terug tot de Middeleeuwen. Destijds was het een slimme manier om te ontsnappen aan het betalen van belasting. In de bouwstijl van de twaalfde-eeuwse kathedraal komen Romaanse, gotische en barokelementen terug. Neem ook binnen een kijkje, alleen al voor de prachtige plafondschilderingen.

Oorspronkelijk was dit een woonhuis voor een lid van de familie d’Este. Nu is het een van de meest opvallende gebouwen in Ferrara. Het gebouw dankt zijn naam aan de opmerkelijke façade. Tegen de buitenmuren zijn namelijk 8.500 blokken marmer geplaatst. Ze hebben de puntvorm van diamanten en zijn zo gepositioneerd dat ze de reflectie van het licht maximaliseren. Als je voor dit gebouw staat, begrijp je waarom UNESCO zo gecharmeerd was van Ferrara dat de stad een plekje op de Werelderfgoedlijst kreeg. Binnen in het Palazzo dei Diamanti zijn verschillende musea gevestigd. Een daarvan is een galerij met kunst uit de dertiende tot zeventiende eeuw.

Stap in het zadel en laat ze maar ronddraaien, die trappers! Ferrara wordt vaak genoemd als de fietsstad van Italië. Het centrum is grotendeels autovrij, wat een van de redenen is dat de inwoners zelf ook graag de fiets gebruiken. In deze Italiaanse stad zijn het dus zeker niet alleen de toeristen die de fiets nemen. Door de stad zijn diverse fietsroutes uitgezet. Een van de mooiste fietsroutes is die over de stadsmuren van negen kilometer lang. Liever op pad buiten de stad? Fiets dan een stuk van het 125 kilometer lange fietspad door de natuur rond Ferrara. Op veel plekken in Ferrara zijn fietsen te huur, bijvoorbeeld aan het Piazza Repubblica.

Het Palazzo Municipale is een gemeentehuis en museum ineen. Begin je verkenning op de mooie binnenplaats. Wandel daarna naar binnen, waar je indrukwekkende wandtapijten en standbeelden ziet. Sommige delen van het voormalige paleis zijn gratis te bezoeken. Het Palazzo Municipale ligt aan hetzelfde mooie plein als de kathedraal van San Giorgio.

Een leuke fotostop in Ferrara is Via delle Volte. Dit betekent zoiets als ‘straat van bogen’. In deze lange straat zijn namelijk veel bogen die de gebouwen aan weerszijden van het pad met elkaar verbinden. In de Middeleeuwen was dit een van de belangrijkste straten van de stad. De passages dienden als verbinding tussen de huizen van de handelaren en de pakhuizen. Ook waren de bogen een handig gebruik van de ruimte in de dichtbevolkte stad.

Een van de dingen die Ferrara bijzonder maken, is het feit dat de stad nog altijd wordt omsloten door een stadsmuur. Dit kun je slechts tijdens enkele stedentrips in Europa meemaken. De muur is meer dan negen kilometer lang en stamt uit de vijftiende eeuw. De stadsmuren en omliggende parken nodigen uit tot sportieve activiteiten, want hier zijn mooie wandel- en fietspaden aangelegd. De paden gaan over de top van de muur heen, langs poorten, wachttorens en bastions. Je waant je bijna terug in de dertiende eeuw, toen de bestuurders van Ferrara hier patrouilleerden om belasting te innen van handelaren die de stad bezochten. Het te voet of met de fiets verkennen van de stadsmuren is een van de leukste dingen om te doen tijdens je bezoek aan Ferrara.

Tijdens het bewind van de familie d’Este was Ferrara een veilige haven voor Joden. Er was een levendige Joodse gemeenschap met diverse synagogen. Toen de heerschappij van deze familie eindigde en de Paus de touwtjes in handen kreeg in Ferrara, werd dit anders. Vanaf 1627 werden de Joden verplicht te verhuizen naar het getto rondom Via Mazzini. Rondom deze straat, evenals de Via Vittoria en Via Vignatagliata, zie je nog altijd diverse synagogen en het Joods Museum. Sinds de Tweede Wereldoorlog wonen er echter niet veel Joden meer. Toch krijg je tijdens een korte wandeling door dit kleine wijkje nog een indruk van hoe het vroeger geweest moet zijn.

Vanuit Ferrara ben je zo in Bologna, de stad van de Bolognese en booggalerijen. Deze studentenstad heeft een prachtig maar compact centrum. De belangrijkste bezienswaardigheden zoals de Sint Petroniusbasiliek, Piazza Maggiore en het Quadrilatero Food District liggen op loopafstand van elkaar. Beklim de scheve, smalle Asinelli-toren voor een prachtig uitzicht op de gele huizen met rode daken. En verlaat ‘de buik van Italië’ zeker niet voordat je een bord echte pasta Bolognese geproefd hebt. Vanuit Ferrara is het nog geen vijftig kilometer rijden naar Bologna.

Zo’n vijftig kilometer ten westen van Ferrara, aan de Adriatische Kust, ligt Comacchio. Dit waterrijke stadje wordt ‘klein Venetië’ genoemd. Tijdens een wandeling zie je direct waar deze bijnaam vandaan komt. Comacchio is namelijk gebouwd op dertien eilanden die onderling met bruggen verbonden zijn. Het leukste om te doen in Comacchio is op je gemak rondslenteren, kijken en foto’s maken. Of bezoek het lokale Palingmuseum. Comacchio staat namelijk bekend om de palingvangst, die in dit museum centraal staat. De vissen steken de oceaan over vanuit Midden-Amerika, een reis van enkele jaren, waarna ze voor de kust bij Comacchio worden gevangen. Daarnaast kun je een stadswandeling door Comacchio goed combineren met de Po-delta.

De Po is de langste rivier van Italië, die onder andere door Ferrara stroomt. Vlakbij de Adriatische Kust splitst de waterstroom zich in diverse zijriviertjes. De delta die hierdoor is ontstaan, staat bekend om de mooie natuur en vele vogelsoorten. Van ijsvogels en wilde eenden tot grote zilverreigers en steltkluten. Er komen zelfs flamingo’s voor, in de zoutpannen bij Comacchio. Stap aan boord van een rondvaartboot, in een kano of op de fiets om het natuurpark te verkennen. Je komt dan door een gebied van kanalen, meren, riviertjes en kust. De Po-delta staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Naast Comacchio vind je in de omgeving van Ferrara nog een ander alternatief voor Venetië. Op negentig kilometer van Ferrara ligt Chioggia. Hoewel Chioggia kleiner is dan Venetië, is het in dit vissersstadje zeer sfeervol en vaak rustiger. Chioggia is compact en prima te voet te verkennen; een middag slenteren is al voldoende. Er zijn in totaal negen bruggen, waarvan de Ponte Vigo de bekendste is. Bekijk ook de huizen rond het water, de kathedraal en de San Domenico-kerk, gebouwd op een eilandje. Deze kerk is bekend vanwege de oudste houten crucifix ter wereld. Voor een lunch of diner ben je in het Corso del Popoplo aan het juiste adres. Dit gezellige voetgangersgebied heeft veel terrassen en restaurants. Sluit je bezoek in stijl af, met een rondvaart door de kanalen.